17 wyjątkowych miejsc UNESCO w Polsce. Które z nich już widziałeś?

twitter messenger whatsapp e-mail

2.2 tys

czwartek, 16 października 2025 7 min.

Artykuł redakcyjny

Czy wiesz, że Polska może pochwalić się aż 17 obiektami wpisanymi na listę światowego dziedzictwa UNESCO? To wyjątkowe miejsca, które zachwycają nie tylko historią i architekturą, ale też swoją wartością kulturową i przyrodniczą w skali globalnej. Od majestatycznego Wawelu i kopalni soli w Wieliczce, po dziką przyrodę Puszczy Białowieskiej i malownicze cerkwie wschodniej Polski – każdy z tych skarbów to część naszej wspólnej tożsamości i dziedzictwa, które warto poznać i chronić.

W tym artykule zabierzemy Cię w podróż po niezwykłych miejscach. Sprawdź, ile z nich już odwiedziłeś – a które powinny trafić na Twoją listę marzeń!

Organizacja UNESCO – założenia, cele, misja

UNESCO - United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization czyli Organizacja Narodów Zjednoczonych dla Wychowania, Nauki i Kultury. Powstała w listopadzie 1945 roku.
Jest to organizacja wspierająca współpracę kulturalną, oświatową, naukową na arenie międzynarodowej.

zdjęcie: Rynek Wielki w Zamościu

Ile wpisów UNESCO dotyczy Polski

Obecnie na liście UNESCO znajduje się 17 wpisów dotyczących Polski, związanych z zabytkowymi częściami miast, krajobrazami kulturowymi lub dobrami przyrodniczymi. Już na pierwszej liście z 1978 roku znalazło się Stare Miasto w Krakowie oraz Wieliczka. Obok nich w tym zestawieniu znalazła się katedra w Akwizgranie czy Park Yellowstone w Stanach Zjednoczonych.

Zamek Krzyżacki w Malborku - lista UNESCO

Lista UNESCO – polskie akcenty

Manierystyczny zespół architektoniczny i krajobrazowy oraz park pielgrzymkowy w Kalwarii Zebrzydowskiej - Kalwaria Zebrzydowska: the Mannerist Architectural and Park Landscape Complex and Pilgrimage Park (poz. 905)
Historyczne centrum Krakowa – Historic Centre of Kraków (poz. 29)
Królewskie Kopalnie Soli w Wieliczce i Bochni - Wieliczka and Bochnia Royal Salt Mines (poz.32)
Auschwitz-Birkenau. Niemiecki nazistowski obóz koncentracyjny i zagłady - Auschwitz Birkenau
German Nazi Concentration and Extermination Camp (1940-1945) (poz. 31)
Drewniane cerkwie w polskim i ukraińskim regionie Karpat - Wooden Tserkvas of the Carpathian Region in Poland and Ukraine (poz. 1424)
Puszcza Białowieska – obszar transgraniczny - Białowieża Forest (poz. 33)
Historyczne Centrum Warszawy – Historic Centre of Warsaw (poz. 30)

Warszawa - Rynek Starego Miasta

Kopalnie krzemienia pasiastego i neolityczne osady w Krzemionkach Opatowskich - Krzemionki Prehistoric Striped Flint Mining Region (poz. 1599)
Stare Miasto w Zamościu - Old City of Zamość (poz. 564)
Średniowieczny zespół miejski Torunia - Medieval Town of Toruń (poz. 835)
Zamek Krzyżacki w Malborku - Castle of the Teutonic Order in Malbork (poz. 847)
Kościoły Pokoju w Jaworze i Świdnicy - Churches of Peace in Jawor and Świdnica (poz. 1054)
Drewniane kościoły południowej Małopolski - Wooden Churches of Southern Małopolska (poz. 1053)
Park Mużakowski - Muskauer Park (poz. 1127)
Hala Stulecia we Wrocławiu - Centennial Hall in Wrocław (poz. 1165)
Kopalnia rud ołowiu, srebra i cynku w Tarnowskich Górach oraz system gospodarowania wodami podziemnymi - Tarnowskie Góry Lead-Silver-Zinc Mine and its Underground Water Management System (poz. 1539)
Lasy bukowe w Bieszczadzkim Parku Narodowym jako wpisany w 2021 r. komponent seryjnego dobra międzynarodowego pn.:Pradawne i pierwotne lasy bukowe w Karpatach i innych regionach Europy - Ancient and Primeval Beech Forests of the Carpathians and Other Regions of Europe (poz. 1133)

Szlakiem niektórych obiektów listy UNESCO

Historyczne Centrum Krakowa

Na liście UNESCO od 1978 roku. Wpis obejmuje Stare Miasto w obrębie dawnych murów, Rynek, Wzgórze Wawelskie a także dzielnicę Kazimierz, (która dawniej była samodzielną osadą) ze Stradomiem, (na którym kiedyś mieściły się przedmieścia Krakowa). Kraków jest jednym z najsłynniejszych miast w Polsce co roku odwiedzają go miliony turystów. W 2023 roku liczba ta osiągnęła ponad dziewięć milionów. Co roku zajmuje topowe miejsca w turystycznych rankingach jak np. Top 10 Best Places to Visit in Europe czy jako jedno z najlepszych europejskich miast na city break.

Historyczne centrum Krakowa - lista UNESCO

Królewskie Kopalnie Soli w Wieliczce i Bochni

Kopalnia soli w Wieliczce jest to jedyny na świecie, czynny bez przerw od średniowiecza po dziś dzień obiekt górniczy. Głębokość kopalni sięga 327 metrów a chodniki liczą łącznie prawie trzysta kilometrów. Wpisana na listę UNESCO 1978 roku, w 2013 do wpisu dołączył Zamek Żupny i Kopalnia Soli w Bochni. Od tego czasu zmienił się tytuł wpisu na Królewskie Kopalnie Soli w Wieliczce i Bochni.

Auschwitz-Birkenau. Niemiecki nazistowski obóz koncentracyjny i zagłady(1940-1945)

Obszar byłego obozu został wpisany w 1979 roku. Znajdujące się na terenie baraki, kolczaste ogrodzenie, perony kolejowe, komory i ogromna ilość rzeczy osobistych są dowodem jednego z największych przestępstw jakich dopuszczono się na ludzkości. Ten niemiecki obiekt zagłady prześladował i unicestwiał ludzi wielu narodowości. Został on wpisany na listę UNESCO na podstawie kryterium VI.

Puszcza Białowieska – obszar transgraniczny

Początkowo została wpisana polska część Puszczy Białowieskiej (ponad 5ha) i miało to miejsce w 1979 roku. Następnie w roku 1992 została dodana część Puszczy po stronie Białoruskiej. Ostatni wpis jest z roku 2014 kiedy powiększono teren, głównie po stronie polskiej o ponad 50 hektarów. Wpis na listę UNESCO na podstawie kryterium VII.

ZOBACZ: Odkryj 4 najpiękniejsze rezerwaty przyrody w Polsce

Odkryj najpiękniejsze rezerwaty przyrody w Polsce

Historyczne Centrum Warszawy

Wpis na listę nastąpił w 1980 roku na podstawie kryterium II i VI. Umieszczenie starego miasta w Warszawie na liście jest uznaniem dla społeczeństwa polskiego za jego trud i determinację, które pozwoliły na odbudowanie zabytkowego centrum po zniszczeniach wojennych. Warszawska starówka, która podczas działań wojennych straciła około 85% zabudowań wolą mieszańców została odbudowana i zyskała swój pierwotny przestrzenny układ z XII, XIII wieku czyli czasów lokacji.

Warszawa - Rynek Starego Miasta okiem kamery

Stare Miasto w Zamościu

Na liście UNESCO od 1992 roku. Ten zamojski zespół urbanistyczny został umieszczony na podstawie kryterium IV. Zabudowa miejska, której głównym architektem był Włoch jest typowym przykładem renesansu. Miasto idealne, które w założeniu miało być bezpieczne, komfortowe do życia, przyjazne i piękne. Taki właśnie jest Zamość, który nazywa się często perłą renesansu.

Stare Miasto w Zamościu okiem kamery

Polskie akcenty na liście UNESCO są dowodem na bogactwo dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego naszego kraju. Obecność tych obiektów w tak prestiżowym rejestrze podkreśla ich unikalną wartość dla całej ludzkości. To nie tylko powód do dumy, ale też zobowiązanie do ich ochrony dla przyszłych pokoleń

Pozostaw swojego e-maila, a raz w tygodniu powiadomimy Cię o nowych treściach redakcyjnych czy ciekawych wydarzeniach które mają miejsce w branży turystycznej.

Adres e-mail:

Prosimy podać poprawny adres e-mail.

* Oświadczam, że zapoznałem/łam się oraz akceptuję Politykę Prywatności

Wymagamy oświadczenia i akceptacji polityki prywatności.

* Wyrażam zgodę na przetwarzanie przez firmę WebCamera Media Sp. z o.o. moich danych osobowych.

Wymagamy wyrażenia zgody na przetwarzanie danych abyśmy mogli wysłać newsletter.

Tagi