Nie od dziś wiadomo, że "dziewczyny lubią brąz", jak nucimy w letnim hicie Ryszarda Rynkowskiego. I rzeczywiście tak jest. Bez względu na to, gdzie wypoczywamy, pragniemy wrócić z wakacyjnych wojaży z piękną, równomierną opalenizną. Należy jednak pamiętać by odpowiednio się do takich kąpieli słonecznych przygotować. Brak odpowiedniej ochrony, może skutkować bardzo poważnymi konsekwencjami dla naszego zdrowia.
źródło: shotterstock.com
Jak powstają oparzenia słoneczne?
Opalenizna, która jest tak bardzo latem pożądana, to nic innego jak zwiększona produkcja melaniny przez nasz organizm. Melanina naturalnie chroni nas przed promieniowaniem UV. W momencie intensywniejszej ekspozycji naszego ciała na promienie słoneczne wytwarzana jest w dużo większej ilości w celu ochrony i stąd właśnie brązowe zabarwienie skóry. Więc, skąd poparzenia lub czerwona skóra? Dzieje się tak w momencie, kiedy ilość melaniny nie jest wystarczająca, a skóra nie jest chroniona lub nasza ekspozycja na słońce jest zbyt długa. Najbardziej narażone na poparzenia są osoby o jasnej karnacji, gdyż naturalnie mają mniej potrzebnego pigmentu. Kiedy organizm traci możliwości ochronne, skóra zaczyna mocno czerwienieć. Staje się bolesna, podrażniona, gorąca, wrażliwa na każde najdelikatniejsze dotknięcie. Mogą pojawić się także wysiękowe zmiany, pęcherze z płynem surowiczym, obrzęki, dreszcze a nawet gorączka.
zdjęcie: widok na wypoczywających plażowiczów w Łebie - lato 2022r
Typy skóry narażone na poparzenia słoneczne
Skłonność do poparzeń zależna jest od fototypu naszej skóry. Numerycznej klasyfikacji dokonał amerykański dermatolog Fitzpatrick i rozróżnia ona 6 typów karnacji skóry.
Fototyp 1 (celtycki) – blady kolor skóry, bardzo szybko następuje oparzenie.
Fototyp 2 (północnoeuropejski) – jasny kolor skóry, szybko następuje oparzenie.
Fototyp 3 (środkowoeuropejski) – kremowy kolor skóry, może ulec oparzeniu.
Fototyp 4 (południowoeuropejski) – jasnobrązowy, oliwkowy kolor skóry, rzadko ulega oparzeniom.
Fototyp 5 (azjatycki) – brązowy kolor skóry, bardzo rzadko następuje oparzenie.
Fototyp 6 (afrykański) – ciemnobrązowy kolor skóry, oparzenia nie występują.
Stopnie oparzeń słonecznych
Stopnie oparzeń słonecznych określa się według głębokości, ciężkości oparzenia
I stopień – oparzenia dotyczące tylko zewnętrznej części skóry, naskórka. Łagodny przebieg skutkujący jedynie lekkim zaczerwienieniem i większym ciepłem danego miejsca. Objawy bardzo szybko ustępują
II stopień – dotyczą nie tylko naskórka, ale i skóry wewnętrznej. Występuje większe zaczerwienienie i mogą pojawić się obrzęki z płynem. Pęcherze goją się do kilku tygodni. Często występuje martwica wierzchniej części skóry powodując tzw. łuszczenie.
III stopień – obejmuje skórę właściwą, naskórek a także nerwy skórne. Możliwość uszkodzenia receptorów czuciowych. Niezbędna pilna konsultacja z lekarzem. Objawy po zastosowaniu odpowiedniej terapii mogą ustępować nawet kilkanaście tygodni.
Co zrobić w przypadku oparzenia słonecznego?
Jeśli zauważyliśmy u siebie jakiekolwiek z powyższych objawów i podejrzewamy, że mogło dojść do poparzenia słonecznego, powinniśmy jak najszybciej udać się w zacienione miejsce. Jeśli nasza skóra doznała poważnych uszkodzeń powinniśmy udać się w możliwie krótkim czasie na wizytę lekarską, aby fachowiec ocenił stopień oparzenia oraz przepisał odpowiednie leczenie. Jeżeli jednak nasze oparzenie jest niewielkie, powinniśmy śmiało poradzić sobie z nim sami.
Co zrobić, gdy dojdzie do poparzenia skóry? Umyć skórę letnią wodą, przyłożyć w podrażnione miejsce zimny okład. Przy plażowaniu często uszkodzeniom ulega duża część naszego ciała, więc najlepiej wziąć prysznic, który pomoże też usunąć drobiny piasku. Następnie nałożyć grubą warstwę pianki, balsamu łagodzącego. Na rynku dostępnych w zwykłych drogeriach jest mnóstwo preparatów łagodzących i chłodzących zawierających panthenol. Domowym sposobem, pewnie wielu znanym jest nałożenie na gorące miejsce maślanki lub kefiru, który nawilży i natłuści mocno napiętą skórę. W żadnym wypadku nie powinno się samemu odrywać płatów łuszczącej się skóry, ani przekłuwać powstałych pęcherzy. Jeśli towarzyszy nam gorączką zastosować należy odpowiednie leki. Cały czas należy pić także zwiększoną ilość płynów by nawilżyć wysuszoną skórę także od środka.
Zdjęcie na wypoczywających w Kołobrzegu i szukających schronienia przed słońcem plażowiczów.Jak uchronić się przed oparzeniem słonecznym?
Aby nie stać się bohaterem powiedzenia „Mądry Polak po szkodzie” należy:
- unikać przebywania na słońcu w godzinach najsilniejszego promieniowania, latem jest to czas między 10 a 15
- używać kremów chroniących przed działaniem słońca
- wybierać preparaty z odpowiednim filtrem przeznaczonym do konkretnego typu skóry, ale także wybieranym pod względem ilości czasu ekspozycji naszego ciała na promienie
- nakładać grube warstwy kremów ochronnych, obecnie dostępne świetnie się wchłaniają i nie pozostawiają białych śladów
- powtarzać nakładanie kremów z filtrami co około 2 godziny oraz po każdym wyjściu z wody
- nawadniać organizm dużą ilością płynów, najlepiej elektrolitów
- zapoznać się z ulotkami leków, które stosujemy czy wpływ słońca nie będzie wywoływać objawów niepożądanych.