Bezpieczeństwo w górach. 10 zasad chodzenia po górach.

piątek, 24 marca 2023 11 min.

Artykuł redakcyjny

Wybierając szlaki turystyczne po których chcemy się poruszać, powinniśmy wziąć pod uwagę nasze preferencje turystyczne, sprawdzić pogodę, trasę, możliwości czasowe, a także to czy w okolicy znajdziemy inne atrakcje w przypadku niesprzyjających warunków atmosferycznych. Niezależnie od tego czy wybieramy się w wyższe partie gór czy Beskidy, musimy być odpowiednio do takiej wycieczki górskiej przygotowani. Góry mają to do siebie, że zmieniająca się bardzo szybko pogoda, może zwykłą wędrówkę zamienić w bardzo trudny marsz a czasami nawet w walkę o życie. (Większość z nas dobrze pamięta wydarzenia z sierpnia 2019 kiedy to burza i wyładowania atmosferyczne w okolicy Giewontu spowodowały śmierć 5 osób. Rannych zostało aż 157 turystów).

zdjęcie: schutterstock.com

Bezpieczeństwo w górach. 10 zasad, bez których nie powinieneś wybierać się w góry.

Wybierz cel wycieczki górskiej
Zaplanuj trasy którymi będziesz się poruszał
Wyrusz w góry z samego rana
Sprawdź prognozę pogody
Zapisz numery ratunkowe
Dobierz odpowiedni ubiór do pogody
Trzymaj się szlaku
Stosuj odpowiedni sprzęt, szanuj przyrodę
W góry nie wychodź sam
Wykup ubezpieczenie turystyczne

Bezpieczeństwo w górach: wyznacz cel wycieczki i wyrusz w góry jak najwcześniej

1. Wybierz cel wycieczki górskiej

Na trasę swojej górskiej wyprawy dobierz teren, który jest dostosowany do twoich możliwości fizycznych. Lepiej zaczynać od krótszych tras z niewielkimi podejściami. Pozwoli to poznać swój organizm i zobaczyć jak radzi sobie w trudniejszych warunkach. Podczas kolejnych wypraw możemy powoli zwiększać dystanse. Sprawdź czy na trasie twojej wycieczki nie ma miejsc, w których potrzebny byłby dodatkowy sprzęt oraz dowiedz się czy twoi towarzysze nie mają np. lęku wysokości. Jeśli tak, to dobrze by szlaki nie przebiegały nad dużymi przepaściami, które mogłyby powodować duży dyskomfort psychiczny.

2. Zaplanuj trasy którymi będziesz się poruszał

Wyboru trasy możemy dokonać w sposób tradycyjny używając do tego celu mapy papierowej i palcem prześledzić szlaki i przewyższenia. Możemy też skorzystać z map internetowych. Wiele stron pozwoli nam zapisać trasę w telefonie i śledzić ją także offline. Planując trasę należy zwrócić uwagę na średni czas jej przejścia, przewyższenia, warto sprawdzić także czy na trasie znajdziemy czynne schroniska oraz mieć choć jedną alternatywną drogę, gdyby wydarzyło się coś niespodziewanego. Można przejrzeć też aktualne komunikaty władz parku narodowego jeśli nasza trasa przebiega przez teren któregoś z parków.

3. Wyrusz w góry z samego rana

Na górską wycieczkę najlepiej wyruszać o świcie. W wiosenne czy letnie poranki już między piątą a szóstą rano jest bardzo jasno. Wczesny start daje nam większą ilość godzin do wykorzystania podczas wędrówki. Możemy lepiej rozłożyć tempo czy mieć więcej czasu na odpoczynek. Pogoda przed południem wykazuje większą stabilizację. Ewentualne komórki burzowe, deszczowe poza wyjątkowymi przypadkami rozwijają się zazwyczaj w godzinach popołudniowych. Pilnowanie tempa pozwoli nam równo rozłożyć siły na całą trasę. Kontrolując czas będziemy wiedzieli jak długo możemy odpocząć w schronisku czy sprawdzić ile mniej więcej czasu zajmie nam dotarcie do celu. Zerkając co jakiś czas na zegarek, nie powinniśmy też być zaskoczeni nagłym zapadnięciem mroku. Pamiętajmy by tak zaplanować naszą wędrówkę aby zakończyła się ona jeszcze przed zachodem słońca. Przebywanie w górach po zmroku jest bardzo niebezpieczne.

Bezpieczeństwo w górach: Przygotuj odpowiednie ubranie stosownie do prognozowanej pogody w górach tego dnia.

4. Sprawdź prognozę pogody

Pogoda w górach to jeden z najistotniejszych aspektów. To warunki atmosferyczne determinują i weryfikują nasze plany. Od pogody uzależniamy czas wyruszenia w trasę oraz to czy uda nam się ją pokonać w całości. Należy pamiętać, że w okresie jesienno-zimowym szybciej zapada zmrok a wysokie góry, północne szlaki również ograniczają ilość światła słonecznego. Zimą koniecznie należy zapoznać się dodatkowo z komunikatami lawinowymi.
Podczas spaceru należy również obserwować niebo i w miarę możliwości także w trakcie rozpoczętej już wędrówki śledzić bieżącą sytuację pogodową. W górach pogoda zmienia się bardzo szybko, a wcześnie odczytana wiadomość o zbliżającym się zagrożeniu może pozwolić nam odpowiednio szybko zareagować i wrócić. Prognozy należy sprawdzać najlepiej w serwisach, które dostarczają prognozę pogody dla gór. Musimy pamiętać, że wraz ze zmianą wysokości zmienia się siła wiatru i temperatura. Im wyżej tym chłodniej i wietrzniej.

5. Zapisz numery ratunkowe

Przezorny zawsze ubezpieczony – szczególnie w górach to powiedzenie ma zastosowanie. Pamiętaj, że zawsze może zdarzyć się coś niespodziewanego. Przed wyjściem w góry poinformuj rodzinę gdzie się wybierasz, którędy będziesz szedł. Jeśli nocujesz w pensjonacie czy schronisku górskim powiadom obsługę o swoich planach oraz o przybliżonym czasie powrotu.
Sprawdź stan naładowania baterii w swoim telefonie, a jeśli masz możliwość zabierz ze sobą dodatkowo powerbank. Zapisz w telefonie wszystkie numery ratunkowe, na które będziesz mógł zadzwonić w razie problemów. Polecanym rozwiązaniem jest dodatkowo aplikacja RATUNEK, która wyślę wiadomość z prośbą o pomoc i danymi lokalizacyjnymi miejsca, w którym będziesz się akurat znajdował.
Numery alarmowe w górach
GOPR / TOPR – 601 100 300 lub 985
Europejski nr ratunkowy – 112

6. Dobierz odpowiedni ubiór do pogody

Zabranie ze sobą odpowiedniego ekwipunku to kolejny ważny punkt w kwestii bezpieczeństwa w górach. Plecak powinien zawierać to co będzie nam niezbędne. Pod uwagę trzeba wziąć długość wycieczki, porę roku, w której wędrujemy. Nawet jeśli na naszej trasie będą schroniska mające w ofercie posiłki, koniecznie powinniśmy wziąć ze sobą suchy prowiant oraz zapas wody. Nie można zapominać o podręcznej apteczce, w której powinny znaleźć się środki opatrunkowe, preparat do odkażania, lekarstwa przeciwbólowe, rękawiczki ochronne. Można dodatkowo zaopatrzyć się w folię termiczną NRC. Do plecaka wkładamy też na wszelki wypadek zwykłą mapę oraz czołówkę. Jako, że w górach bardzo szybko zmieniają się warunki pogodowe najlepiej ubrać się na cebulkę oraz mieć ze sobą kurtkę przeciwdeszczową. Pamiętajmy przy tym, aby odzież była przewiewna z naturalnych materiałów, a obuwie trekkingowe wygodne, nieprzemakalne i najlepiej wcześniej już sprawdzone.

ZOBACZ: Jak wygodnie ubrać się na stok narciarski?

Bezpieczeństwo w górach: trzymaj się zaplanowanego szlaku, spaceruj wspinaj się i chodź w góry zawsze w towarzystwie.

7. Trzymaj się szlaku

Wyruszając w góry zawsze powinniśmy trzymać się wybranej trasy. Jeśli z wyjątkowej przyczyny zdecydujemy się na zmianę, koniecznie powinniśmy poinformować kogoś o naszej decyzji choćby wysyłając wiadomość sms. Jest to ważne w przypadku gdyby coś nam się stało i potrzebowalibyśmy pomocy, konieczne byłoby poszukiwanie nas. Nie powinniśmy schodzić ze szlaków, gdyż wytyczone są tak, aby jak najmniej ingerować w naturalne środowisko. Te drogi górskie są stworzone by zapewnić turystom bezpieczeństwo, nierzadko są na nich dodatkowe ułatwienia w postaci schodów, poręczy czy łańcuchów. Poza szlakiem jest zdecydowanie trudniej i niebezpieczniej. W parkach narodowych za poruszanie się poza wytyczoną drogą można otrzymać mandat, bo nie tylko narażamy się na ryzyko zagubienia, ale także niszczymy naturalny ekosystem.

8. Stosuj odpowiedni sprzęt, szanuj przyrodę

Góry to dom wielu gatunków zwierząt, w tym niektórych także chronionych. To miejsce występowania wyjątkowych roślin. Należy pamiętać o poszanowaniu dla fauny i flory tego regionu. Dlatego trzeba poruszać się wytyczonymi drogami, nie zadeptywać zieleni, nie zrywać roślin i nie zaśmiecać okolicy. Jeśli da się wnieść pełne opakowania napojów i przekąsek tym bardziej puste zmieszczą się w naszym plecaku. W przypadku napotkania dzikiego mieszkańca gór pamiętajmy, aby nie wchodzić z nim w żadną interakcję, gdyż może okazać się to bardzo niebezpieczne.
Jeśli trasa tego wymaga, powinniśmy poruszać się po niej za pomocą odpowiedniego sprzętu. Zimą a nawet wczesną wiosną na stromych zboczach w niskich partiach gór, Sudetach czy Beskidach powinniśmy założyć raczki trekkingowe i mieć ze sobą czekan. Na szlakach trekkingowych, wspinaczkowych niezbędny będzie kask i uprząż. Latem w górach, gdzie mamy sporo luźnych kamieni, musimy pamiętać by ostrożnie stawiać kroki nie powodując osypywania się materiału skalnego, który spadając mógłby być niebezpieczny dla innych turystów.

9. W góry nie wychodź sam

Po górach najlepiej poruszać się w towarzystwie. Najlepiej, aby to była grupa dobrze znających się osób. Wtedy i czas płynie w przyjemnej atmosferze, a i wszyscy wiedzą, że mogą na siebie liczyć w razie jakiś kłopotów, nieprzewidzianych okoliczności. Ważne by tempo całej ekipy dostosowane było do najwolniejszej osoby. Zapewni to komfort początkującemu piechurowi, który jest z wami.

10. Wykup ubezpieczenie turystyczne

Wciąż wiele osób zapomina lub celowo rezygnuje z opcji ubezpieczenia się na czas górskich wspinaczek. Owszem, nie jest ono konieczne (poza szczególnymi przypadkami), ale może być wyjątkowo pomocne w niektórych nagłych i niespodziewanych sytuacjach. Ubezpieczenie wykupują głównie turyści podróżujący poza granice kraju, wspinający się po słowackiej stronie Tatr. Ale czy zdajemy sobie sprawę z tego, że wędrując nawet po niższych górach także często poruszamy się szczytami, po których przebiega granica państw, czasami część szlaku biegnie już po terenach naszych sąsiadów. Jeżeli zdarzy się nieszczęście to koszt akcji ratowniczej jaki będziemy musieli ponieść liczony jest w tysiącach złotych lub euro. Dlatego warto wykupić ubezpieczenie od NNW i OC w życiu prywatnym, które będzie obejmowało akcje z użyciem śmigłowca ratowniczego. Koszt takiego dziennego ubezpieczenia turystycznego to około 15-20 zł, a może zaoszczędzić stresu i strat finansowych w razie wystąpienia wypadku.

Górskie wyprawy dają poczucie wolności. Spacerując po nich odrywamy się od codziennych spraw i obowiązków. Wycieczki w grupie integrują i łączą. Poznajemy samych siebie, własne możliwości i odkrywamy cudowne widoki. Podczas pokonywania górskich szlaków ćwiczymy też kondycję i dbamy o własne zdrowie, ale to czy wyjście w góry będzie bezpieczne, zależy w głównej mierze od nas samych.

Tagi